PHÂN BIỆT CHỦNG TỘC, TÀN SÁT VĂN HÓA VÀ NHỮNG ẨN Ý TRONG PHIM MỚI CỦA ĐẠO DIỄN MARTIN

PHÂN BIỆT CHỦNG TỘC, TÀN SÁT VĂN HÓA VÀ NHỮNG ẨN Ý TRONG PHIM MỚI CỦA ĐẠO DIỄN MARTIN

By Điện ảnh, Tin banner

Dựa trên cuốn sách của tác giả David Grann, Vầng Trăng Máu (tựa gốc: Killers of the Flower Moon) là tác phẩm điện ảnh mới đến từ đạo diễn huyền thoại Martin Scorsese. Hơn một thế kỷ trước, người bản địa Mỹ Osage Nation đã bị khủng bố và sát hại hàng loạt trong một âm mưu của người da trắng nhằm cướp tài sản, một sự kiện lịch sử được gọi là “triều đại khủng bố” mà nhiều người không biết đã từng xảy ra. Với thời lượng hơn 3 tiếng rưỡi, Vầng Trăng Máu tái hiện nỗi kinh hoàng đó thông qua hàng loạt chi tiết đáng chú ý.

Vào đầu những năm 1920, việc phát hiện ra dầu trên đất của người Mỹ bản địa Osage Nation đã biến bộ tộc này trở thành một trong những người giàu nhất thế giới. Sự sung túc đột ngột này thu hút sự chú ý của người da trắng. Họ tìm cách nắm bắt cơ hội để lừa đảo, trộm cắp, thậm chí cướp bóc bằng bạo lực càng nhiều càng tốt từ bộ tộc Osage.

Scorsese tập hợp hai “chàng thơ” từ hai thời đại khác nhau trong sự nghiệp của mình — Robert De Niro và Leonardo DiCaprio — để đóng vai William Hale và Ernest Burkhart, những kẻ sát nhân chính hiệu. Gương mặt tiềm năng Lily Gladstone được lựa chọn mang đến một bước ngoặt ngoạn mục trong vai Mollie Kyle, người phụ nữ Osage mà Burkhart kết hôn. Cả gia đình của Mollie đã bị sát hại trong cuộc tìm kiếm quyền lực của những người đàn ông da trắng này.

Mặt tối của bản chất con người

Trong Vầng Trăng Máu, Scorsese nắm bắt một cách xuất sắc sự biến đổi của Ernest, được DiCaprio hóa thân, từ một kẻ ngốc có vẻ tử tế trở thành một kẻ giết người lươn lẹo dưới ảnh hưởng độc ác của ông chú. Mối quan hệ của họ, không hề có sự quyến rũ hay tinh tế, minh họa cho thực tế xấu xí của lòng tham, sự phân biệt chủng tộc và sự phản bội.

Trái với kế hoạch ban đầu tập trung vào hình tượng cứu tinh da trắng Tom White – một thanh tra được Washington cử xuống – bộ phim đi ngược lại với khuôn mẫu này. Theo chính nguyện vọng của Leonardo DiCaprio, nam diễn viên đổi vai Tom White sang Ernest Burkhart để hướng ống kính câu chuyện vào người Osage. Vầng Trăng Máu mô tả sự can thiệp của FBI là chậm trễ và không hiệu quả, nhấn mạnh vào sự kiên cường của người bản địa.

Ở đó, nhân vật Mollie của Lily Gladstone như một biểu tượng cho sự tốt đẹp bị xâm lấn bởi cái xấu xa. Giữa ngổn ngang bạo lực, nhân vật của cô thể hiện sức mạnh và nỗi thống khổ, níu kéo với tình yêu và niềm tin dành cho người chồng Ernest. Màn trình diễn của Gladstone nổi bật sự tương phản giữa vẻ đẹp của nền văn hóa Osage và sự tàn bạo của việc bóc lột chúng.

Trước khi “tiền của người da trắng” đổ tới, người Osage hầu như không có khái niệm về sở hữu. Những căn nhà của người tộc này có nhiều giường hơn số người, họ thân thiện và mộc mạc như cái cách Mollie để em trai của Ernest ngủ lại trong căn nhà của mình. Như cái cách họ đón nhận văn hóa tiêu dùng và thực phẩm chế biến sẵn vào văn hóa của mình, để rồi như một căn bệnh chưa có miễn dịch, người Osage mắc chứng tiểu đường, chủ nghĩa tiêu thụ, và bị lợi dụng theo cách tàn bạo nhất.

Scorsese khéo léo lồng ghép các nghi lễ và truyền thống của Osage vào câu chuyện, nhấn mạnh sự phong phú và nhân văn của nền văn hóa của họ. Những khoảnh khắc này được xen kẽ với loạt cảnh bạo lực đột ngột và gây sốc của những vụ giết người.

Hành vi đạo đức giả – nhân danh Chúa một cách trắng trợn – có lẽ là phần được Scorsese rất chăm chút. Hầu hết các nhân vật đều là những người theo đạo Cơ đốc cùng thờ phượng trong nhà thờ Công giáo địa phương. Sự tương phản mà Scorsese khám phá không phải là giữa các đức tin khác nhau mà là giữa đức tin được tuyên xưng công khai và đức tin nội tâm, giữa người nói và người nghe.

Trong khi người da trắng ồn ào với những bài thuyết giảng, người Osage lui về một nhà thờ vắng, hay nơi thảo nguyên, trút đi nỗi buồn và sự bối rối. Mỗi nhân vật Osage đều ngột ngạt với bóng tối xung quanh, chỉ biết hy vọng cho một sự giải thoát. Bất chấp hỗn loạn, người bản địa vẫn duy trì cuộc sống và niềm tin của mình trong sự tĩnh lặng trang nghiêm—tìm kiếm sự yên bình nơi dòng suối chảy hay tiếng gió thì thầm.

“Niềm tin” của lang sói

William King Hale của De Niro là một nhân vật đáng sợ. Tự xưng là Vua của Osage Hills, chủ trang trại giàu có thể hiện mình là một người công bình, luôn quan tâm đến những người hàng xóm Osage, luôn sẵn sàng với một bài học từ Kinh thánh. Ông ta ca ngợi người Osage, nói ngôn ngữ của họ, biết gia đình của họ bằng tên Osage. Hale sống giữa cộng đồng Osage trong hàng chục năm, trở thành một thành viên đáng tin cậy của cộng đồng, “lại quả” hậu hĩnh cho người da đỏ. Đồng thời, ông ta cũng đứng sau những kế hoạch máu lạnh giết người bản địa, chiếm đoạt tài sản.

Scorsese đủ tự tin về nghệ thuật làm phim của mình để để lại cho chúng ta nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời. Hale có thực sự tin vào lòng tốt của chính mình không, và nếu vậy thì làm sao điều đó có thể xảy ra? Con người có thực sự tự lừa dối mình như vậy không?

Tuyến phản diện trong câu chuyện đều bị thuyết phục về lẽ phải của chính họ. Họ không quan tâm đến sự ăn năn – nguyên một cộng đồng da trắng không có ý thức về nhu cầu được cứu chuộc – bởi vì họ đã im lặng trước tội lỗi của chính mình. “Bạn có thể tìm thấy con sói trong bức tranh này không?” DiCaprio đọc bằng giọng ngắt quãng trước hình ảnh của những nhân vật da trắng “đáng kính”, những người sẽ không bao giờ coi mình là sói.

Trong Vầng Trăng Máu, Scorsese không chỉ nói về tội phạm. Ông vạch trần cốt lõi thối nát của quyền lực tối cao người da trắng ở Mỹ, ám chỉ bất kỳ ai nhắm mắt làm ngơ trước sự tàn bạo của nó. Bộ phim này không chỉ là một tác phẩm kinh dị tội phạm viễn Tây; đó là nghiên cứu về đồng lõa, sự phản bội và sức mạnh kiên cường của những người chống lại nó.

Vầng Trăng Máu (tựa gốc: Killers of the Flower Moon) đang chiếu tại rạp.

,

Chia sẻ